Papierowe żonkile

Wczoraj, razem z wieloma innymi osobami, także z moim synem, brałam jak co roku udział w akcji „Żonkile”, upamiętniającej datę wybuchu Powstania w Getcie warszawskim. Wiem, że Marek Edelman, jeden z przywódców powstania, lekarz, w każdą rocznicę wybuchu tego powstania składał bukiet żonkili pod pomnikiem Bohaterów Getta Warszawskiego. Kilka dni temu przyjaciele opowiedzieli mi, dlaczego Marek Edelman zawsze przynosił pod pomnik właśnie żonkile. Otóż współpracująca w Getcie z Markiem Edelmanem lekarka o imieniu Alina rzuciła bukiet żonkili, które otrzymała od kogoś z okazji swoich urodzin, na ciało zastrzelonego chłopca, małego skrzypka wirtuoza. Rozdawaliśmy na warszawskim Żoliborzu, znane już wielu osobom, papierowe żonkile, zaprojektowane kilka lat temu, przez jedną z wolontariuszek Muzeum Polin i ulotki wyjaśniające, co to za akcja. Akcja każdego roku jest reklamowana w mediach, więc ludzie przeważnie wiedzą, o co chodzi. Przechodnie w różnym wieku brali chętnie od nas żonkile, niektórzy uśmiechali się, dziękowali. Po srogich minach innych widać było, że nie są zupełnie zainteresowani, więc do takich osób nie podchodziliśmy, żeby się nie narazić na niepotrzebne nieprzyjemności. W pewnym momencie podeszłam do starszego pana, z wyglądu inteligenta, pewnie pamiętającego wojnę. Powiedziałam, że to kwiat upamiętniający rocznicę wybuchu Powstania w Getcie. Na co pan oświadczył, że gdyby ten kwiat był na pamiątkę Powstania Warszawskiego to by go przyjął ale tak to go nie przyjmie.

Niektórzy z żydowskich powstańców, co przeżyli Powstanie w Getcie, wzięli potem udział w Powstaniu Warszawskim. Starszemu panu chcę powiedzieć: Żółte żonkile, a maki czerwone, ale krew ma zawsze ten sam kolor.

Ewa Oranowska-Wróbel, tłumaczka języków bałkańskich i rosyjskiego, mieszka w Warszawie.